هدف های زندگی ما معتادان بعد از قطع مصرف و طی کردن دوری خماری،تغییر اساسی خواهد کرد. به این نتیجه می رسیم که اگر می خواهیم پاک باقی بمانیم و یک زندگی عاری از اعتیاد داشته باشیم لازم است که بهبودی خود را در اولویت زندگیمان قرار دهیم. در این قسمت پیشنهاداتی برای چگونگی در اولویت قرار دادن نیازهای بهبودی، و همچنین هشدارهایی جهت جلوگیری از بازگشت به اعتیاد، شرح داده شده است.
نیازهای بهبودی
پس از اعتراف به ناتوانی در برابر اعتیاد،در می یابیم که کارهای خاصی برای حرکت در مسیر بهبودی وجود دارند و برای داشتن زندگی جدید باید به آنها بپردازیم. اولويت های زندگی ما بايد تغيير کنند و به جای اينکه خود را مانند زمان مصرف برای تهيه و مصرف مواد مخدر به آب و آتش بزنيم بايد هر آنچه که در توان داريم برای بهبودی خود انجام دهيم. اگر می خواهيم از بيماری اعتيادی که ما را اسير خود کرده و بلاهای فراوانی که بر سر ما آورده است خلاص شويم بايد کارهایی را که برای بهبودی ما ضرورت دارد بر هر چيز ديگری در زندگی اولويت دهیم. در ادامه پيشنهاداتی عملی جهت برآوردن نيازهای روزمره خود در روزهای نخست بهبودی برای کمک به شما ارائه شده اند.
1.یافتن گروه همتا
-پیدا کردن شخص یا اشخاصی که سابقه چند سال پاکی مداوم و بهبودی دارند در روند درمان کمک شایانی به ما می کنند. افراد با تجربه به طور رایگان به ما کمک می کنند تا از چنگ اعتیاد رها شده و در مسیر بهبودی گام برداریم.همچنین این افراد از ما حمایت کرده و می توانند در همه مشکلات و ناراحتی هایی که در روزهای نخست بهبودی به آن دچار می شویم به ما کمک کند. ما می توانیم از دانش و تجربیات آنها برای غلبه بر هیجانات روانی مربوط به ترک مواد مخدر و همچنین از راه های عملی که برای دور ماندن از مواد مخدر پیشنهاد می کنند بهره بگيريم. بسيار خوب است كه شما به چند جلسه سر بزنید و ببینید چه کسانی وجود دارند که مایلند ما را حمایت و هدایت کنند. پیشنهاد می شود با انتخاب افراد همتا که با تجربیاتش ارتباط برقرار کرده و در عین حال بهبودی او برای شما جالب باشد فرایند بهبودی خود را تسریع ببخشید. سعی کنید هر چه زودتر راهنمای مناسبی برای خود پیدا کنید. تفاوت میان داشتن و نداشتن یک راهنما، ادامه عذاب کشیدن از بيماری اعتیاد و بهبود یافتن از این بیماری است.
2.پرهیز از خطر مصرف
-پیشنهاد عملی و سودمند دیگری که مخصوصا در روزهای اول به ما کمک می کند،دوری کردن از چیزهایی است که به نوعی با مادی مخدر ارتباط دارند. همه مکان هایی که ما برای مصرف مواد مخدر به آنجا می رفتيم، همه کسانی که با آنها مواد مخدر مصرف می كرديم یا هر چیز دیگری که مصرف مواد مخدر را به یاد ما می آورد مثل وسایل مصرفمان و خلاصه اینکه باید از هر چیزی که وسوسه و ویار جسمی در ما ایجاد می کند و سبب می شود تا دچار لغزش شده و بار ديگر به سراغ مواد مخدر برويم دوری كنيم. به خاطر داشته باشید که ما معتادان از نوعی بیماری که در اصل در فكر ما ریشه كرده است رنج می بریم. به دلیل این که افکار ما معتادان ناسالم و خراب است، در روزهای اولیه دوران بهبودی نباید اجازه دهیم که بهبودی ما به علت ارتباط با افراد، اماکن یا چیزهایی که مواد مخدر را به یاد ما می آورند به خطر بیفتد. بهتر است هیچگاه آنقدر احساس توانایی نکنیم که با مصرف کنندگان و فروشندگان مواد ارتباطی داشته باشیم چراکه ممکن است باعث وسوسه ما شده و منجر به مصرف مجدد مواد گردد.
3.اجتناب از تغییرات
در سال اول بهبودی به ما پیشنهاد می شود که تصمیم مهمی در زندگی خود نگیریم. برای مثال، ناگهان تصمیم نگیرید که به نقطه ای دوردست در آن سوی دنیا مهاجرت کنید، از همسر خود جدا شوید، خانه یا شغل خود را تغییر دهید و یا مسائلی از این قبیل. این توصیه دو علت دارد؛ علت اول اینکه بیماری اعتیاد در سال اول بهبودی همچنان فعال است و افکار ديوانه وار ما تلاش خواهند کرد تا به بهانه ایجاد تغییری بسیار مهم و فوری در ظاهری زندگی ما، برنامه بهبودی را مختل کنند. باید از هر گونه اقدامی که باعث شود توجه ما از تلاش برای تغییر دادن درون خودمان و بهبودی از بیماری اعتیاد به مسائل دیگری جلب شود خودداری کرده و این گونه مسائل را به آینده موکول کنیم. فراموش نکنید که اولویت اول ما پاکی و بهبودی است. علت دوم اینکه به دلیل رها شدن از شر مواد مخدر پس از یک دوره طولانی، درباره ایجاد تغییرات مهم در زندگی خود به شدت احساس شادی می کنیم و تصور می کنیم که باید بی درنگ تغییرات بزرگی را در زندگی خود ایجاد کنیم. به همین علت به جای متمرکز ساختن حواس و توجه خود به فراگرفتن روش جدید زندگی عاری از مواد مخدر، وقت و انرژی خود را صرف ایجاد این تغییرات خواهیم کرد. پیش از آنکه متوجه شویم و به خودمان بیاییم یک اتفاق رخ می دهد و متوجه می شویم که توان و ابزار لازم برای سامان دادن زندگی خود را در اختیار نداریم و به همین دلیل بار دیگر مصرف مواد مخدر را از سر می گیریم.
-علاوه بر این به ما پیشنهاد می شود که از برقراری روابط احساسی مبنی بر عشق و عاشقی در سال اول بهبودی بپرهیزیم. علت این پيشنهاد نیز این است که همه حواس و توجه خود را به بهبودی جلب کنیم چون شروع کردن رابطه احساسی یکی دیگر ازحلیه ها و ترفندهایی است كه بيماری ما تلاش می کند از طریق آن ما را از برنامه بهبودی بازدارد. علاوه بر این، ما به عنوان انسان هايی که از بیماری اعتیاد رنج می بریم مستعد مبتلا شدن به انواع دیگر اعتیادها نیز هستیم. اگر به اندازه کافی دانش لازم را به دست نیاورده باشیم، در آنصورت ممکن است بدون آنكه متوجه باشيم به اعتیاد دیگری همچون اعتیاد جنسی و روابط احساسی گرفتار شويم.
4.پرهیز از استرس
-تا حد توان از عوامل و مسائلی که ایجاد استرس و اضطراب می کنند و تحریک کننده ای برای مصرف دوباره مواد مخدر هستند دوری کنیم. معمولاً در روزهای اول به شدت درگير سم زدائی و رها شدن از اثرات جسمی و روانی ناشی از كنار گذاشتن مواد مخدر می باشيم. در اين روزها ريسك و خطر لغزش بسيار بالا است و بايد بسیار مراقب باشيم و توجه خود را بر كارهایی كه برای بهبودی ما در اولويت قرار دارند متمركز كنيم. استرس و اضطراب های بيهوده می توانند منجر به ترس از آينده يا ترس از زندگی بدون مواد مخدر شده و باعث شوند برای نشان دادن این که همچنان شاد و سرخوش هستیم، مجددا کارهایی را انجام دهیم که در دوران مصرف مواد مخدر انجام می داديم. اينها از جمله فشارهای بی موردی هستند كه در سال اول بهبودی بايد از آنها دوری كنيم. برخی از ما که پس از سال ها تلاش موفقيت اندكی به دست آورده ايم در مراحل اوليه بهبودی تلاش می كنيم تا عدم موفقيت خود در سال های گذشته را با انجام كارهایی كه غير منطقی و حتی در مواردی ناممكن به نظر می رسند جبران و تلافی كنيم. مثلاً به يك باره تصميم می گيريم كه به انسانی ايده آل و همسری كامل تبديل شده و خود را به جایی برسانيم كه همواره آرزوی ما بوده است. گرچه همه اين گونه آرزوها و خواست ها قابل ستايش هستند و در پرتو تلاش می توان به آنها دست يافت، اما می توانند اضطراب و استرس بی مورد نیز در ما ايجاد كنند. بايد توجه داشته باشيد كه بهبود يافتن فرايندی آهسته و تدريجی است و نه يك وضعيت آيده آل و كمال مطلوبی که سریعا به دست بیاید. ايجاد اضطراب بر اثر انتظارات دور از ذهن و بلند پروازانه در روزهای اول بهبودی از ديگر عواملی است كه ممكن است ما را به لغزش و روی آوردن مجدد به مصرف مواد مخدر سوق دهد. همچنین به گذشته نیز فکر نکنید چون این موارد هم باعث استرس و جنگ در افكارمان می شود. سعی کنید قبل از هر تصمیمی در مورد زندگیتان با افراد همتا و دوستان بهبودی خود مشورت کنید.
نیازهای جسمی
-قسمتی از روند بهبودی متشکل از برطرف ساختن مسائل و مشکلات جسمی است.احتمالا بسیاری از نیازهای اولیه خود را در دوران اعتیاد نا دیده گرفته ایم،سروقت غذا نمیخوردیم،به درستی نمی خوابیدیم و حمام نمی رفتیم. چراکه در آن زمان به تنها چيزی که فکر می کرديم تهيه و مصرف مواد مخدر بود. مواد مخدر به ما دستور می داد که چگونه زندگی کنيم و ما نيز چاره ای جز اطاعت و سر تسليم فرود آوردن در برابرآن نداشتيم. اما اکنون که وارد مراحل اوليه بهبودی می شويم جسم و احساسات ما به تدريج بيدار می شوند. به تدریج متوجه می شویم که حالت عادی و طبيعی پيدا کرده ايم و احساس گرسنگی كرده و خواب آلوده می شويم. متوجه می شويم که به سلامت خود فکر می کنيم و از خود مراقبت بعمل می آوريم. ممکن است برای معاينه عمومی که آخرين بار دو سال پيش انجام داده ايم به مراکز پزشکی و درمانی مراجعه کنيم، يا برای درمان ناراحتی هابی که اکنون آنها را احساس می کنيم و ما را نگران ساخته اند به پزشک و دندانپزشک مراجعه کنيم. در زمينه مسائل جزئی تر ممکن است برای اصلاح موی سر خود که مدت ها پيش بايد انجام می داديم به آرايشگاه رفته و به سر و وضع و لباس خود نيز توجه نشان دهيم. این مسائل نشان می دهند که ما به نياز های مادی و جسمانی خود پی برده ايم و به تدريج از تاریکی اعتياد قدم به روشنایی گذاشته و در جهت بهبودی، و رسیدن به یک زندگی عادی و متعادل قدم بر می داريم.
-سعی کنید برای آگاهی و شناخت بیشتر و بهتر نیاز های جسمی خود در روزهای اول بهبودی؛روی کاغذ انواع آنها را یادداشت کنید و این نیازها را برطرف کنید. اين نيازها ممکن است موارد زير را شامل شود: سه وعده غذا در روز، خوابيدن، حمام کردن، ورزش، تفريح و سرگرمی، گذراندن اوقات در کنار اعضای خانواده و دوستان و اموری از اين قبيل. افزون بر اين، راه هایی را نیز که می تواند به سلامت جسمی شما کمک کند از قبيل ياد آوری نیاز به استراحت در صورت سرما خوردن يا رفتن به دکتر در صورت بيمار شدن، ياد داشت کنيد. همه اين تدابير و اقدامات در زمينه توجه و مراقبت از خود بخشی از روند بهبودی شما محسوب می شوند و نشان می دهند كه شما مسئوليت بهبوديتان را شخصا به دوش گرفته ايد و از خودتان مواظبت می كنيد.
