هدف های زندگی ما معتادان بعد از قطع مصرف و طی کردن دوری خماری،تغییر اساسی خواهد کرد. به این نتیجه می رسیم که اگر می خواهیم پاک باقی بمانیم و یک زندگی عاری از اعتیاد داشته باشیم لازم است که بهبودی خود را در اولویت زندگیمان قرار دهیم. در این قسمت پیشنهاداتی برای چگونگی در اولویت قرار دادن نیازهای بهبودی، و همچنین هشدارهایی جهت جلوگیری از بازگشت به اعتیاد، شرح داده شده است.
نیازهای بهبودی
پس از اعتراف به ناتوانی در برابر اعتیاد،در می یابیم که کارهای خاصی برای حرکت در مسیر بهبودی وجود دارند و برای داشتن زندگی جدید باید به آنها بپردازیم. اولویت های زندگی ما باید تغییر کنند و به جای اینکه خود را مانند زمان مصرف برای تهیه و مصرف مواد مخدر به آب و آتش بزنیم باید هر آنچه که در توان داریم برای بهبودی خود انجام دهیم. اگر می خواهیم از بیماری اعتیادی که ما را اسیر خود کرده و بلاهای فراوانی که بر سر ما آورده است خلاص شویم باید کارهایی را که برای بهبودی ما ضرورت دارد بر هر چیز دیگری در زندگی اولویت دهیم. در ادامه پیشنهاداتی عملی جهت برآوردن نیازهای روزمره خود در روزهای نخست بهبودی برای کمک به شما ارائه شده اند.
۱.یافتن گروه همتا
-پیدا کردن شخص یا اشخاصی که سابقه چند سال پاکی مداوم و بهبودی دارند در روند درمان کمک شایانی به ما می کنند. افراد با تجربه به طور رایگان به ما کمک می کنند تا از چنگ اعتیاد رها شده و در مسیر بهبودی گام برداریم.همچنین این افراد از ما حمایت کرده و می توانند در همه مشکلات و ناراحتی هایی که در روزهای نخست بهبودی به آن دچار می شویم به ما کمک کند. ما می توانیم از دانش و تجربیات آنها برای غلبه بر هیجانات روانی مربوط به ترک مواد مخدر و همچنین از راه های عملی که برای دور ماندن از مواد مخدر پیشنهاد می کنند بهره بگیریم. بسیار خوب است که شما به چند جلسه سر بزنید و ببینید چه کسانی وجود دارند که مایلند ما را حمایت و هدایت کنند. پیشنهاد می شود با انتخاب افراد همتا که با تجربیاتش ارتباط برقرار کرده و در عین حال بهبودی او برای شما جالب باشد فرایند بهبودی خود را تسریع ببخشید. سعی کنید هر چه زودتر راهنمای مناسبی برای خود پیدا کنید. تفاوت میان داشتن و نداشتن یک راهنما، ادامه عذاب کشیدن از بیماری اعتیاد و بهبود یافتن از این بیماری است.
۲.پرهیز از خطر مصرف
-پیشنهاد عملی و سودمند دیگری که مخصوصا در روزهای اول به ما کمک می کند،دوری کردن از چیزهایی است که به نوعی با مادی مخدر ارتباط دارند. همه مکان هایی که ما برای مصرف مواد مخدر به آنجا می رفتیم، همه کسانی که با آنها مواد مخدر مصرف می کردیم یا هر چیز دیگری که مصرف مواد مخدر را به یاد ما می آورد مثل وسایل مصرفمان و خلاصه اینکه باید از هر چیزی که وسوسه و ویار جسمی در ما ایجاد می کند و سبب می شود تا دچار لغزش شده و بار دیگر به سراغ مواد مخدر برویم دوری کنیم. به خاطر داشته باشید که ما معتادان از نوعی بیماری که در اصل در فکر ما ریشه کرده است رنج می بریم. به دلیل این که افکار ما معتادان ناسالم و خراب است، در روزهای اولیه دوران بهبودی نباید اجازه دهیم که بهبودی ما به علت ارتباط با افراد، اماکن یا چیزهایی که مواد مخدر را به یاد ما می آورند به خطر بیفتد. بهتر است هیچگاه آنقدر احساس توانایی نکنیم که با مصرف کنندگان و فروشندگان مواد ارتباطی داشته باشیم چراکه ممکن است باعث وسوسه ما شده و منجر به مصرف مجدد مواد گردد.
۳.اجتناب از تغییرات
در سال اول بهبودی به ما پیشنهاد می شود که تصمیم مهمی در زندگی خود نگیریم. برای مثال، ناگهان تصمیم نگیرید که به نقطه ای دوردست در آن سوی دنیا مهاجرت کنید، از همسر خود جدا شوید، خانه یا شغل خود را تغییر دهید و یا مسائلی از این قبیل. این توصیه دو علت دارد؛ علت اول اینکه بیماری اعتیاد در سال اول بهبودی همچنان فعال است و افکار دیوانه وار ما تلاش خواهند کرد تا به بهانه ایجاد تغییری بسیار مهم و فوری در ظاهری زندگی ما، برنامه بهبودی را مختل کنند. باید از هر گونه اقدامی که باعث شود توجه ما از تلاش برای تغییر دادن درون خودمان و بهبودی از بیماری اعتیاد به مسائل دیگری جلب شود خودداری کرده و این گونه مسائل را به آینده موکول کنیم. فراموش نکنید که اولویت اول ما پاکی و بهبودی است. علت دوم اینکه به دلیل رها شدن از شر مواد مخدر پس از یک دوره طولانی، درباره ایجاد تغییرات مهم در زندگی خود به شدت احساس شادی می کنیم و تصور می کنیم که باید بی درنگ تغییرات بزرگی را در زندگی خود ایجاد کنیم. به همین علت به جای متمرکز ساختن حواس و توجه خود به فراگرفتن روش جدید زندگی عاری از مواد مخدر، وقت و انرژی خود را صرف ایجاد این تغییرات خواهیم کرد. پیش از آنکه متوجه شویم و به خودمان بیاییم یک اتفاق رخ می دهد و متوجه می شویم که توان و ابزار لازم برای سامان دادن زندگی خود را در اختیار نداریم و به همین دلیل بار دیگر مصرف مواد مخدر را از سر می گیریم.
-علاوه بر این به ما پیشنهاد می شود که از برقراری روابط احساسی مبنی بر عشق و عاشقی در سال اول بهبودی بپرهیزیم. علت این پیشنهاد نیز این است که همه حواس و توجه خود را به بهبودی جلب کنیم چون شروع کردن رابطه احساسی یکی دیگر ازحلیه ها و ترفندهایی است که بیماری ما تلاش می کند از طریق آن ما را از برنامه بهبودی بازدارد. علاوه بر این، ما به عنوان انسان هایی که از بیماری اعتیاد رنج می بریم مستعد مبتلا شدن به انواع دیگر اعتیادها نیز هستیم. اگر به اندازه کافی دانش لازم را به دست نیاورده باشیم، در آنصورت ممکن است بدون آنکه متوجه باشیم به اعتیاد دیگری همچون اعتیاد جنسی و روابط احساسی گرفتار شویم.
۴.پرهیز از استرس
-تا حد توان از عوامل و مسائلی که ایجاد استرس و اضطراب می کنند و تحریک کننده ای برای مصرف دوباره مواد مخدر هستند دوری کنیم. معمولاً در روزهای اول به شدت درگیر سم زدائی و رها شدن از اثرات جسمی و روانی ناشی از کنار گذاشتن مواد مخدر می باشیم. در این روزها ریسک و خطر لغزش بسیار بالا است و باید بسیار مراقب باشیم و توجه خود را بر کارهایی که برای بهبودی ما در اولویت قرار دارند متمرکز کنیم. استرس و اضطراب های بیهوده می توانند منجر به ترس از آینده یا ترس از زندگی بدون مواد مخدر شده و باعث شوند برای نشان دادن این که همچنان شاد و سرخوش هستیم، مجددا کارهایی را انجام دهیم که در دوران مصرف مواد مخدر انجام می دادیم. اینها از جمله فشارهای بی موردی هستند که در سال اول بهبودی باید از آنها دوری کنیم. برخی از ما که پس از سال ها تلاش موفقیت اندکی به دست آورده ایم در مراحل اولیه بهبودی تلاش می کنیم تا عدم موفقیت خود در سال های گذشته را با انجام کارهایی که غیر منطقی و حتی در مواردی ناممکن به نظر می رسند جبران و تلافی کنیم. مثلاً به یک باره تصمیم می گیریم که به انسانی ایده آل و همسری کامل تبدیل شده و خود را به جایی برسانیم که همواره آرزوی ما بوده است. گرچه همه این گونه آرزوها و خواست ها قابل ستایش هستند و در پرتو تلاش می توان به آنها دست یافت، اما می توانند اضطراب و استرس بی مورد نیز در ما ایجاد کنند. باید توجه داشته باشید که بهبود یافتن فرایندی آهسته و تدریجی است و نه یک وضعیت آیده آل و کمال مطلوبی که سریعا به دست بیاید. ایجاد اضطراب بر اثر انتظارات دور از ذهن و بلند پروازانه در روزهای اول بهبودی از دیگر عواملی است که ممکن است ما را به لغزش و روی آوردن مجدد به مصرف مواد مخدر سوق دهد. همچنین به گذشته نیز فکر نکنید چون این موارد هم باعث استرس و جنگ در افکارمان می شود. سعی کنید قبل از هر تصمیمی در مورد زندگیتان با افراد همتا و دوستان بهبودی خود مشورت کنید.
نیازهای جسمی
-قسمتی از روند بهبودی متشکل از برطرف ساختن مسائل و مشکلات جسمی است.احتمالا بسیاری از نیازهای اولیه خود را در دوران اعتیاد نا دیده گرفته ایم،سروقت غذا نمیخوردیم،به درستی نمی خوابیدیم و حمام نمی رفتیم. چراکه در آن زمان به تنها چیزی که فکر می کردیم تهیه و مصرف مواد مخدر بود. مواد مخدر به ما دستور می داد که چگونه زندگی کنیم و ما نیز چاره ای جز اطاعت و سر تسلیم فرود آوردن در برابرآن نداشتیم. اما اکنون که وارد مراحل اولیه بهبودی می شویم جسم و احساسات ما به تدریج بیدار می شوند. به تدریج متوجه می شویم که حالت عادی و طبیعی پیدا کرده ایم و احساس گرسنگی کرده و خواب آلوده می شویم. متوجه می شویم که به سلامت خود فکر می کنیم و از خود مراقبت بعمل می آوریم. ممکن است برای معاینه عمومی که آخرین بار دو سال پیش انجام داده ایم به مراکز پزشکی و درمانی مراجعه کنیم، یا برای درمان ناراحتی هابی که اکنون آنها را احساس می کنیم و ما را نگران ساخته اند به پزشک و دندانپزشک مراجعه کنیم. در زمینه مسائل جزئی تر ممکن است برای اصلاح موی سر خود که مدت ها پیش باید انجام می دادیم به آرایشگاه رفته و به سر و وضع و لباس خود نیز توجه نشان دهیم. این مسائل نشان می دهند که ما به نیاز های مادی و جسمانی خود پی برده ایم و به تدریج از تاریکی اعتیاد قدم به روشنایی گذاشته و در جهت بهبودی، و رسیدن به یک زندگی عادی و متعادل قدم بر می داریم.
-سعی کنید برای آگاهی و شناخت بیشتر و بهتر نیاز های جسمی خود در روزهای اول بهبودی؛روی کاغذ انواع آنها را یادداشت کنید و این نیازها را برطرف کنید. این نیازها ممکن است موارد زیر را شامل شود: سه وعده غذا در روز، خوابیدن، حمام کردن، ورزش، تفریح و سرگرمی، گذراندن اوقات در کنار اعضای خانواده و دوستان و اموری از این قبیل. افزون بر این، راه هایی را نیز که می تواند به سلامت جسمی شما کمک کند از قبیل یاد آوری نیاز به استراحت در صورت سرما خوردن یا رفتن به دکتر در صورت بیمار شدن، یاد داشت کنید. همه این تدابیر و اقدامات در زمینه توجه و مراقبت از خود بخشی از روند بهبودی شما محسوب می شوند و نشان می دهند که شما مسئولیت بهبودیتان را شخصا به دوش گرفته اید و از خودتان مواظبت می کنید.
