واژه توهم زا به بسیاری از مواد مخدر اشاره دارد؛ که اغلب به آنها داروهای روانگردان میگویند. اثرات این داروها به دلیل تنوع زیاد، بسیار متفاوت است؛ اما همه آنها باعث تغییر در نحوه دیدن، شنیدن، چشیدن، بو کردن یا حس فرد بیمار میشود. همچنین بر خلق و خو و افکار فرد تأثیر میگذارد. به همین جهت برای ترک مواد توهم زا، حتما به کمپ ترک اعتیاد مراجعه کرده تا علاوه بر درمان از مشاوره دکترهای ما نیز بهره مند شوید.
در ادامهی این محتوا به بررسی بیشتر مواد توهم زا و روانگردان، انواع و عوارض آنها میپردازیم. خوشحال میشویم تا پایان این مطلب با ما باشید.
مهمترین اطلاعات دربارهی مواد توهم زا و داروهای روان گردان
توهم زاها، نوعی داروی روان گردان هستند؛ که باعث تغییر آگاهی فرد نسبت به محیط اطرافش میشود. همچنین افکار و احساسات فرد را نیز تغییر میدهند. با نامهای متنوعی مانند: قرصهای مهمانی، حشیش یا کوکائین مصنوعی، نمک حمام، دمنوشهای گیاهی، چای مقوی جنسی و … شناخته میشوند. توهم زاها دو نوع هستند:
- ساخته دست انسان (مصنوعی)
- تولید شده از ترکیبات طبیعی موجود در گیاهان و قارچهای خاص
به زبان سادهتر داروهای توهم زا همانطور که از نامشان مشخص است؛ باعث ایجاد توهم میشوند. احساسات و تصاویری را که واقعی نیستند؛ واقعی جلوه میدهند.
برای مثال: مردم ممکن است چیزهایی را بشنوند، احساس کنند یا ببینند که واقعا وجود ندارند. برخی از داروهای روانگردان باعث عدم کنترل فرد شده و ارتباط خود را با بدن و محیط اطراف از دست میدهد.
عوارض و علائم قرصهای توهم زا و داروهای روان گردان
مواد توهم زا به دلیل تنوع زیاد، اثرات متفاوتی دارند؛ اما هدف همهی آنها تاثیر بر حواس، افکار و خلق و خو است. بیشترین تاثیر توهم زاها روی ذهن است که میتواند خفیف تا شدید باشد.
نکته مهم این است که این اثرات از دارویی به داروی دیگر، از فردی به فرد دیگر و از یک دوره مصرف دارو به دوره بعدی متفاوت است و حتی میتواند در یک بار مصرف به طور چشمگیری تغییر کند.
مطالب مرتبط: قرص ب۲ چه عوارضی دارد؟
به طور کلی اثرات و عوارض عمدهی احساسی و روانی داروهای توهم زا و روانگردان شامل موارد زیر است:
- درک تغییر یافته از زمان
- مشکل در برقراری ارتباط طبیعی با دیگران
- ایجاد توهماتی مانند: انواع احساسات، شنیدن صداها و یا دیدن تصاویر غیر واقعی
- حرکات ناهماهنگ
- افزایش انرژی
- عدم توانایی در تفکر منطقی
- حس تجربیات معنوی
- پارانویا (اختلال روانی)
- مشکلات حافظه و فراموشی
علائم مصرف معمول توهم زاها عبارتند از:
- حالت تهوع
- افزایش حس ادراک
- افزایش ضربان قلب
- از دست دادن اشتها
- مشکلات خواب
- خشکی دهان
- عرق کردن
- اختلالات بینایی
- مشکلات تنفسی
رایجترین مواد توهم زا و داروهای روان گردان بین جوانان
همانطور که قبلا گفتیم؛ داروهای روان گردان و مواد توهم زا، ممکن است ساختهی دست بشر باشند یا از طبیعت به دست آیند. در ادامه به معرفی ۶ مورد پرمصرف مواد توهم زا میپردازیم:
- LSD قرصهای رنگی
منظور از ال اس دی (دی اتیل آمید اسید لیسرژیک) است. این دارو یکی از قویترین مواد شیمیایی است، که ذهن را تغییر میدهد. قارچی که روی چاودار و سایر غلات رشد میکند؛ حاوی این ماده شیمیایی است. بهصورت قرص یا کپسول مصرف میشود.
مصرف ال اس دی باعث میشود فرد ارتباط خود را با واقعیت از دست بدهد. آنها ممکن است تجربیات عرفانی مانند بینایی یا ترکیب حواس داشته باشند. به عنوان مثال، ممکن است فرد صداها را بو کند یا رنگها را بشنود. اثرات ال اس دی میتواند ۹ تا ۱۲ ساعت باقی بماند.
ال اس دی اعتیادآور تلقی نمیشود؛ زیرا باعث رفتار غیرقابل کنترل در جستجوی مواد مخدر نمیشود. اما استفاده مکرر میتواند تحمل فرد را افزایش دهد، بنابراین برای رسیدن به همان اثر باید دوز بالاتری مصرف کرد.
- سیلوسایبین
سیلوسایبین از انواع خاصی از قارچها است. در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری ایالات متحده، مکزیک و آمریکای جنوبی یافت میشود. نام دیگر این توهم زا قارچ جادویی است. این قارچها معمولاً حاوی کمتر از ۰.۵ درصد سیلوسایبین به علاوه مقادیر کمی پسیلوسین، یکی دیگر از مواد توهم زا است.
برای مصرف قارچ سیلوسایبین میتوان آن را در یک نوشیدنی جوشانده یا بهصورت خام مصرف کرد. سیلوسایبین میتواند طیف گستردهای از اثرات را از افزایش آگاهی حسی تا اختلال در قضاوت ایجاد کند. «سفرهای بد» ممکن است باعث توهمات ترسناک، وحشت، افسردگی یا حملات هراس شود.
- PCP فن سیکلیدین
PCP مخفف فنیل سیکلوهگزیل پیپریدین است. نامهای دیگر PCP شامل: گرد و غبار فرشته و هرز قاتل است. در اشکال مختلفی مانند: مایعات، پودرها، قرصها و کپسولها موجود است. برای مصرف آن را قورت میدهند، بو میکشند یا تزریق میکنند؛ اما میتوان بهصورت سیگار هم استعمال کرد.
PCP احساس خارج از بدن ایجاد میکند. پایین آمدن از آن باعث ایجاد یک اثر بی حس کننده میشود که میتواند باعث تحریک و بی منطقی فرد شود. در صورت استفاده در دوزهای بالا، میتواند باعث ایجاد تشنج، کما و حتی مرگ شود.
- توهم زای کتامین
KETAMIN یک بی حس کننده است؛ ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی از آن برای جراحی بر روی انسان و حیوانات استفاده میکنند. افراد معمولاً آن را بهصورت پودر استفاده میکنند یا بهصورت قرص میبلعند؛ میتوانند بهصورت مایع نیز آن را تزریق کنند.
اثرات کتامین شامل احساس خارج از بدن است. برای برخی افراد، این ممکن است یک احساس خوشایند باشد، اما برای برخی دیگر، میتواند وحشتناک باشد.
- سالویا
سالویا با نام مریم گلی شناخته میشود؛ گیاهی است که در جنوب مکزیک و آمریکای مرکزی و جنوبی یافت میشود. افراد معمولا مریم گلی را با جویدن برگهای آن یا با نوشیدن آب میوههای استخراج شده از گیاه میبلعند. همچنین میتوان برگهای خشک گیاه مریم گلی را دود یا بخار و استنشاق کرد.
اثرات مریم گلی شامل: بیناییها و توهمات مانند ترکیب حواس است. همچنین باعث میشود فرد حس کند در بالای زمین شناور است یا در زمان سفر میکند.
- ماده توهم زای مسکالین
پیوت یک کاکتوس کوچک و بدون ستون فقرات است که ماده موثره اصلی آن مسکالین است. مسکالین یک ماده طبیعی است که در کاکتوس پیوت یافت میشود. قسمت بالای کاکتوس peyote که به آن تاج میگویند؛ متشکل از دکمههای دیسکی شکل است که افراد ریشه آن را بریده و خشک میکنند. برای مصرف معمولاً دکمهها را میجوند یا در آب خیس میکنند تا مایعی مسموم کننده تولید کنند.
دوز توهم زای مسکالین حدود ۰.۳ تا ۰.۵ گرم است و اثرات آن حدود ۱۲ ساعت باقی میماند. از آنجایی که عصاره آن بسیار تلخ است، برخی افراد ترجیح میدهند چای خود را با جوشاندن چند ساعته کاکتوسها تهیه کنند. پیوت میتواند ساخت دست انسان (مصنوعی) باشد.
پیوت بسته به نوع بدن، شخصیت، سابقه مصرف مواد مخدر و انتظارات، اثرات عاطفی و ذهنی متفاوتی دارد. برخی از اثرات رایج آن شامل موارد زیر است:
- تصاویر ذهنی زنده
- ادراک تغییر یافته از مکان و زمان
- تحریف حس بدن
- از دست دادن حس واقعیت
آیا درمانی برای ترک مواد توهم زا و داروهای روان گردان وجود دارد؟
گرچه بسیاری از داروهای توهم زا از نظر فیزیکی اعتیادآور نیستند؛ اما پتانسیل بالایی در اعتیاد روانی دارند. لذا ممکن است؛ ترک توهم زا چالش برانگیز باشد. زمانیکه فرد وابسته به مواد توهم زا تصمیم به ترک میگیرد؛ مهم است که از یک مرکز توانبخشی کمک بگیرد تا مطمئن شود که میتواند با خیال راحت این مواد را کنار بگذارد.
چندین گزینه درمانی برای کمک به این افراد برای غلبه بر اعتیاد توهم زا وجود دارد. مؤثرترین برنامهها شامل موارد زیر میشود:
- درمان شناختی رفتاری و مدیریت استفاده از دارو
- مشاوره فردی و گروهی
- درک محرکها
- انجام فعالیتهای جدید مانند: ورزش کردن
برداشتن قدمهای موثر برای ترک مواد توهم زا
خطرات استفاده از داروهای روان گردان نباید دست کم گرفته شوند. استفاده زیاد و مداوم از موادی مانند: مریم گلی، PCP، کتامین، LSD و… باعث روان پریشی، پارانویا و حتی افکار خودکشی میشود.
اما مطمئنا مراکز توانبخشی این امکان را میدهند تا افراد بیمار با مراقبتهای حرفهای و روشهای درمانی موثر، بر مصرف مواد در محیطی امن و دور از هرگونه محرک مضر غلبه کنند.
منابع:
https://www.betterhealth.vic.gov.au
https://nida.nih.gov/research-topics/psychedelic-dissociative-drugs
یک پاسخ
کاش پدر و مادرا بیشتر به بچه هاسون توجه کنن تا اونام از سر عقده و کمبود به سمت مصرف مواد نرن نوه بزرگه خالهام با اینکه وضع مالی خیلی خوبی داشتن اما چون پدر و مادرش همش دنبال پول درآوردن بودن دخترشون به حال خودش رها کرده بودن اونم افتاد به مواد کشیدن
آخر سرم تو سن ۲۳ سالگی یک شب که رفته بود پارتی با دوستاش میگفتن مواد روانگردان استفاده کرده و از تراس طبقه دوم خودش پرت کرده پایین و مرده
واقعا شوک بدی بود برای همه، جوونم بود طفلی