کوکائین چیست

كوكايين، آلكالوئيد اصلي برگ كوكا است كه از برگهاي بوته اي به نام (Ergthroxglom Coca) بدست مي آيد، كه مركز اصلي رويش آن آمريكاي جنوبي است. كوكايين به عنوان ماده موثر در سالهاي 60- 1859 م. از برگ كوكا مجزا و استحصال شد. كراك را نيز از كوكايين تهيه و در اواخر تابستان و اوايل پاييز سال 1985 م. به بازار شهر نيويورك عرضه كردند. كراك خطرناكترين ماده اعتياد آوري است كه تا كنون به بازار آمده و به حدي وابستگي آور است كه يك بار مصرف آن، فرد را معتاد مي كند. از نظر طبقه بندي فارماكولوژي، محرك سيستم اعصاب مركزي است.

كوكايين پودر سفيد نرم شفاف كريستالي با طعمي تلخ است كه اغلب با پودر تالك، يا ملين ها يا شكر مخلوط مي شود و معمولا به صورت استنشاق، تزريقي، خوراكي يا دود كردن و گاهي هم به طريق پاشيدن روي دستگاه تناسلي مصرف مي كنند.

کوکایین به عنوان یک مادهٔ مخدر هم استفاده می‌شود. معتادان به کوکایین آن را از راه بینی یا از راه تزریق استفاده می‌کنند. این اعتیاد موجب اختلالات جسمی و روحی شدید می‌شود. کراک کریستالهای ارزانقیمت و خالص نشده کوکائین است. کوکایین با انتقال دهنده های دوپامین،نورآدرنالین وسر تونین وابستگی دارد. کوکایین باعث بسته شدن باز جذب دوپامین میشود و مهمترین عامل میانجی تاثیرات تحریکی روانی حرکتی و تقویت کنندگی است .شواهد اخیر این موضوع را نشان میدهد که دوپامین همانند گیرننده ها ،نقش مهمی در حالت سر خوشی و تاثیرات تحریکی کوکایین دارد . آنتاگونیست به طور قابل ملاحظه ای تاثیرات محرک و سرخوشی کوکایین را تقلیل داده ،میل به کوکایین را در افراد وابسته به آن کاهش میدهد.

دود معمولي آن براي انفيه و استنشاق 30 تا 100 ميلي گرم است و 10 تا 25 ميلي گرم آن براي تزريق استفاده مي گردد. كوكايين بي حس كننده موضعي است و به ندرت براي برخي از اعمال جراحي استفاده مي شود.

نامهاي خياباني آن Coke مخفف كلمه كوكايين (Cocaine)، Candy (شيريني) ، Nose (بيني) ،Snow (برف) ، Happy(خوشحال، خوشبخت) و Dust (مواد گردي، گرد و خاك) مي باشد.

استعمال كوكا قرنها است در كشورهاي هند، پرو و بوليوي معمول بوده، برگهاي رنگ كوكا را براي لذت و خوش بودن مي جوند، مردم اين كشورها براي قادر شدن به انجام كارهاي سخت و جدي و راه رفتن و تحمل گرسنگي و تشنگي از جويدن كوكا ياري مي گيرند.

تا آنجا كه به تاريخچه كوكا مربوط مي شود، اين عادت در ميان ساكنان كوه هاي آند رايج بوده است. در تابوت هاي (Huacas) باستاني پرو، مجسمه هاي در حال استعمال كوكا كشف شده اند. روشن ترين علامتي كه بر چهره معتادان كوكا ديده مي شود فرو رفتگي گونه هاست كه در اثر مكيدن برگ كوكا به وجود مي آيد.

در ایالات متحده آمریکا ،تزریق کوکایین،خواه به تنهایی یا به صورت ترکیب با هروئین رواج دارد .تزریق های مکرر همراه با سوزن های مشترک ،احتمال خطر جنسی ،عفونت ایدز  را افزایش می دهد. ارتباط بین مصرف کوکایین و خطر ابتلا به ایدز در اروپا و استرالیا نیز گزارش شده است. در ایالات متحده آمریکا مصرف معمولی کوکایین با میزان بالای اضطراب و اختلالات عاطفی ارتباط بسیاری داشته است. مصرف مکرر کوکایین ، همانند امفتامین (شیشه)، ، با افزایش سایکوز اسکیزوفرنیک گونه ارتباط دارد. اگر چه کوکایین مثل مواد افیونی مسمومیت ندارد ،اما در مصرف بالا می تواند کشنده باشد. از آنجا که کوکایین بر روی قلب اثر سمی دارد و در سیستم عروقی –قلبی فرسودگی ایجاد می کند ،مصرف بالای آن می تواند باعث ایست قلبی و حوادث عروقی –مغزی شود. مصرف کوکایین نیز موجب مسمومیت عصب می گردد

اثرات كوتاه مدت:

اثرات كوتاه مدت آن مشابه آمفتامين است ولي با مدت زمان كوتاهتر، احساس افزايش انرژي، چابكي و سرخوشي زياد مي كند، از جمله اثرات آن پس از مصرف عبارت است از: افزايش ضربان قلب، نبض، تنفس، درجه حرارت بدن، فشار خون، گشادگي مردمك چشم، پريدگي رنگ، كاهش اشتها، تعرق شديد، تحريك و هيجان، بي قراري، لرزش به خصوص در دستها، توهمات شديد حسي، عدم هماهنگي حركات، اغتشاش دماغي، گيجي، درد پا، فشار قفسه سينه، تهوع، تيرگي بينايي، تب، اسپاسم عضله، تشنج و مرگ.

در حالت قطع ماده نيز افسردگي شديد حادث مي شود. ناخالصي كوكايين خيابان اغلب موجب حساسيت و آلرژي شديد مي شود كه معمولا با آب ريزش بيني و بي خوابي شديد همراه است. در مسموميت حاد با كوكايين، فرد مصرف كننده دچار بي قراري و تشويش، هيجان، شوريدگي فكر و اختلال تنفسي مي گردد. ضربان، تنفس و فشار خون فرد افزايش مي يابد.

اثرات دراز مدت:

از جمله اثرات بلند مدت آن از دست دادن وزن بدن، يبوست، بي خواب، ضعف جنسي، دپرسيون تنفسي، اشكال در ادرار كردن، تهوع، كم خوني، رنگ پريدگي، تعرق شديد، دردهاي شكمي و اسهال، اختلالات در هضم و دستگاه گوارشي، سردرد، لرزش دست ها، لرزش و تشنج، پريدن عضلات و سفتي آنها، هپاتيت، آب ريزش دائمي بيني، ايجاد زخم، آماس و جوشهاي پوستي به خصوص اطراف مخاط گوش و بيني، زخم مخاط بيني (در مصرف به صورت انفيه)، اضطراب، بي قراري، تشنج پذيري شديد، سوء ظن، گيجي، اختلالات درك زمان و مكان، رفتار تهاجمي، تحريك پذيري شديد، افسردگي، پرخاشگري، تمايل به خود كشي، توهمات و اختلال در حواس (به خصوص بينايي، شنوايي، و لامسه)، افكار هذياني، و گاهي اشتهاي كاذب و سرانجام ناراحتي جدي دماغي و رواني به نام سايكوز و كوكايين.

تحمل و ايجاد وابستگي كوكايين مشابه آمفتامين است وابستگي شديد رواني ايجاد مي كند كه اين وابستگي در عصاره كوكايين يعني كراك شديدتر مي باشد.

در آزمايشاتي كه براي تحقيق پيرامون اثر كوكايين بر روي موش و ميمون انجام شده، پس از قطع مصرف آن، نشانه هاي ترك از جمله ضعف شديد، بد خوابي، افسردگي، تحريك پذيري، گرسنگي زياد ديده شده است.

مصرف كننده، كراك را چه به طريق استنشاق يا پاشيدن روي توتون و ماري جوانا و چه از راه كشيدن با پيپ استعمال كند، ديگر نمي تواند از مصرف آن خودداري كند و بايد پي در پي آن را استعمال نمايد. خيلي سريع جذب ريه گشته و به مغز مي رسد و حالت تهاجمي به مصرف كننده دست داده، باعث بزرگ شدن قلب، افزايش فشار خون مي شود، به گونه اي شديدتر از كراك پديدار مي گردد. اصولا فردي كه كراك مصرف مي كند، ديگر بر خود تسلط ندارد و گويا خودي خود را گم كرده است.

آثار مصرف كوكائين:

آثار مصرف كوكائين بلافاصله ظاهر شده و 30 تا 60 دقيقه بعد رفع مي‌شوند. به همين علت افراد نوابسته به كوكائين ممكن است هر نيم تا يك ساعت يك بار، براي مصرف مجدد، از جمع يا محل كار خارج شوند. اين آثار عبارتند از:

1) تحريك سيستم اتونوم (تاكي كاردي، اتساع مردمك، تعريق)

2) تهوع و استفراغ

3) علايم رواني (سرخوشي يا بي تفاوتي، اضطراب و عصبانيت، هذيانهاي پارانوئيد، توهم شنوايي، توهم بينايي،

4) توهم لامسه بصورت احساس خزيدن حشرات زير پوست، كاهش تمركز)

5) رفتارهاي اجباري و تكراري

6) اختلال عملكرد شغلي و اجتماعي

عوارض مصرف طولاني كوكائين

1)- احتقان، تورم، خونريزي و زخم مخاط بيني

2)- سوراخ شدن تيغه مياني بيني

3)- تيك

4)- سردرد شبه ميگرني

5)- كاهش وزن

6)-  عوارض قلبي (آريتيم، انفاركتوس ميوكارد)

7)- حوادث عروقي مغز

8)- تشنج