پذیرش کلید بهبودی

پذیرش کلید بهبودی

پذیرش اعتیاد به عنوان یک بیماری، کلید بهبود یافتن از تاثیرات مخرب اعتیاد بر اعضای خانواده است. زمانی که اعضای خانواده بپذیرند كه آنها مسبب اعتياد عزيزشان نبوده  و در برابر بیماری او ناتوان هستند، سرانجام تسليم شده و از تلاش برای پاک کردن فرد معتاد دست بر می دارند. آن زمان است که خود اعضای خانواده می توانند مسیر بهبودی را آغاز کرده  و زندگی بهتر و سالم تری را در پيش بگيرند.

-یک دیدگاه جديد نسبت به اعتیاد

-آغاز سفر به سوی بهبودی

-راههای موثر کمک به معتاد

یک دیدگاه جدید نسبت به اعتیاد

در گروه های حمایت از خانواده های معتادان، اصطلاحی وجود دارد که می گوید: “شما باعث اعتیاد كسی نشده اید، و قادر به کنترل و یا درمان کردن آن نیز نیستید”. اگر اعضای خانواده معتادان این سه اصل زیر را بپذیرند، قابلیت ها و محدودیت های خود را شناخته و قادر خواهند بود که سفر خود به سمت بهبودی از بیماری اعتیاد را آغاز کنند.

1.شما باعث بیماری اعتیاد نیستید.

اینکه یکی از اعضای خانواده شما از بیماری اعتیاد رنج میبرد تقصیر شما نیست. اگرچه شما ممکن است به طريقی خود را مقصر بدانيد، اما این احساس به هیچ عنوان درست نیست. مثلا  آيا می توانید اعمال و رفتار خوب يا بد خود باعث شوید که یکی از اعضای خانواده به بیماری دیابت دچار شود؟  بیماری اعتیاد نیز دقیقا یک بیماری مزمن مانند دیابت است و شما باید  اين مسئله را بپذيريد كه هيچ نقشی در مبتلا شدن دیگران  به بيماری اعتياد نداريد.

2.شما توانایی کنترل اعتیاد را ندارید.

صرف نظر از آنچه که شما انجام می دهيد – چه با عشق و چه با مجازات کردن  آنها همراه باشد – اگر معتادی قصد ترک اعتیاد و متوقف کردن مصرف مواد را نداشته باشد، همه  تلاش های شما در کنترل بیماری او بیهوده خواهد بود. ممکن است که آنها تحت فشار و كنترل شما، برای مدتی مواد مخدر را کنار بگذارند، اما اگر بيماری اعتياد در آنها رشد يافته باشد،آنها به معتادانی قهار تبدیل شده اند که دير يا زود بر اثر كوچكترين بهانه ای  مصرف مواد مخدر را از سر می گیرند. در این صورت هیچ فردی قدرت کنترل کردن آن ها را ندارد و نمی تواند مانع از بازگشتن آنها به مصرف مواد مخدر شود، زيرا جسم و روان آنها برای حفظ کارکرد طبیعی خود به مواد مخدر نیازمند است.

3.شما قادر به درمان اعتیاد نیستید.

زمانی که بیماری عزیزتان را قبول می کنید متوجه خواهید شد که برای کنترل و درمان آن هیچ قدرتی ندارید و قادر به تکیه بر توانایی های شخصی خودتان برای بهبودی از این بیماری نیستید. اعتیاد یک ضعف شخصیتی و یا یک مشکل اخلاقی نیست که با کمک و حمایت شما قابل درمان شدن باشد.  مانند هر بیماری مزمن دیگری درمان بیماری اعتیاد نیز نیاز به پذیرش وجود بیماری دارد تا پس از آن با استفاده از حمايت گروه همتا بهبودی حاصل شود.

آغاز سفر به سوی بهبودی

برخی از روش هایی که به شما کمک می کنند تا قدرت خود در برابر بیماری اعتیاد را شناخته و از سلامتی خود مراقبت کنید، در زیر آورده شده است:

١) به خاطر داشته باشید که شما توانايی تغيير دادن رفتار فرد معتاد را ندارید، بخصوص وقتی كه آنها تمايلی به قطع مصرف نداشته و در انكار به سر می برند. با قبول اين ناتوانی در برابر بيماری اعتياد، وقت و انرژی خود را صرف  متقاعد كردن فرد مبتلا به ترک اعتياد نمی کنید و بيشتر فکر و ذکر خود را بر بهبود زندگی خودتان و سایر عزیزانتان از عواقب بیماری اعتیاد متمرکز کنید.

٢) خودتان را مسبب بیماری اعتیاد عزیزانتان ندانيد و دست از سرزنش کردن خود بردارید؛ چون اين كار باعث می شود تا در خود احساس گناه کرده و با كارهای نادرست خود از آنها حمايت ناسالم کنید. در اين راستا بايد متقاعد شويد كه حمايتهای  ناسالم شما بطور ناخواسته باعث می شود تا فرد معتاد به مصرف مواد خود ادامه دهد.

٣) محدودیت های خودتان را قبول کنید. شما خدا نیستید و علی رغم همه علاقه ای که به عضو معتاد خانواده دارید و تمایلی که برای کمک کردن به او در خود احساس می کنید، قدرت مقابله و کنترل بیماری اعتیاد او را ندارید. تمرین اصل فروتنی به شما کمک خواهد کرد تا با این وضعیت بحرانی در خانواده خود راحت تر کنار بیایید.

٤) اگر به خودتان بقبولانید كه هر فرد بالغ در خانواده، حتی اگر انتخاب های او باعث ويرانی و تخريب زندگی اش شود، مسئول زندگی خودش می باشد، آنگاه می توانيد از يك زندگی آرام و سالم بهره ‌مند شويد. هيچ خانواده ای دوست ندارد ببيند كه يكی از اعضايش به يك بيماری مزمن و جانكاه دچار شده است، ولی حقيقت اين است كه فرد مبتلا به اعتياد، خودش باید مسئولیت بهبودی اش را بر عهده گرفته و قدم اول را بردارد. به دوش گرفتن مسئوليت پاكی و بهبودی توسط شما، نه تنها بی نتيجه بوده بلكه باعث تباهی بيشتر زندگی عزيزتان نیز می شود.

٥) به یاد داشته باشید که هر انسانی آزاد بوده و مسئول انتخاب های خود در زندگی می باشد، حتی اگر انتخاب های او باعث مواجه شدن با بدبختی و فلاکت فراوان باشد. هنگامی که شما به زندگی معتاد و چيزهايی كه او می خواهد احترام بگذاريد، خودتان نیز زندگی آزادانه تر و سالم تری را در پیش گرفته و برای افزایش کیفیت زندگی خود اقدام می کنید.

٦) خشم و عصبانیت خود را كنترل کرده و با آنها مشاجره و جر و بحث نكنيد. این کار باعث می شود آنها بيشتر احساس گناه کرده و برای سرپوش گذاشتن و کنار آمدن با این احساس، بیشتر به مواد مخدر پناه ببرند.  بعلاوه، در اين كشمكش ها اين شما هستيد كه بيشتر آسيب می بینید، زيرا فرد معتاد برای فرار از احساسات خود به مواد مخدر پناه می آورد، ولی احتمالا شما هيچ چيزی در اختیار نداريد كه باعث آرام شدن شما شود.

٧) مواقعی كه عضو معتاد خانواده تحت تاثير مواد مخدر قرار گرفته است از بحث کردن با او خودداری کنید. انجام این کار نه تنها هيچ فايده ای ندارد بلكه باعث دلسردی، نااميدی و خستگی شما می شود.

٨) زندگی کردن با یک معتاد بسیار  طاقت فرسا و خسته کننده است، از اينرو شما نیاز به مراقبت بیشتر از خودتان داريد. این ممکن است به معنی انجام فعالیت هایی باشد که شما را از محیط ناسالم اعتیاد دور كند. اگر به اندازه کافی وقت آزاد دارید، قسمتی از آن را به گردش در طبيعت و آرام نمودن روان خود اختصاص دهید. اين كار به شما كمك می كند تا فشارهای عصبی و روحی كه موجب خرد شدن شما می شود را از خود دور كنيد.

٩) بهترين راهکار برای بالا بردن كيفيت زندگی خودتان، ملحق شدن به گروه های خانواده های معتادين و الكلی ها می باشد. در اين گروه ها شما می توانيد از حمايت سایر اعضایی كه مشکلاتی مشابه شما داشته و به كمك يك برنامه بهبود پيدا كرده اند ياری بگيريد. از اين طريق شما كمتر تحت تاثير مضرات بيماری اعتياد قرار خواهید گرفت.

راه های موثر در کمک به معتاد

حقیقتا باید بپذیرید که عزیزتان از یک بیماری جدی در عذاب است. در اینجا برخی از روش های موثری كه می توانید با آنها عزیزتان را به بهبودی تشویق کنید، آورده شده است:

١) پيشنهاد می شود تا آنجا كه می توانيد اطلاعاتی در مورد بیماری اعتیاد به دست آوريد، این امر باعث بالا رفتن میزان آگهی شما از ماهیت بیماری عزیزتان شده و به شما کمک خواهد کرد تا نحوه رفتار با بيماری اعتياد را دانسته و بتوانيد با آثار و عواقب اين بيماری كنار بياييد.

٢) به خاطر داشته باشید که عزیزتان به نوعی بیماری مبتلا شده است  كه نه تنها جسم ، بلكه روح و روان او را  نيز تحت تاثير قرار می دهد. نحوه برخورد و رفتار با فرد مبتلا به اعتياد دقیقا مانند برخورد با مبتلايان به ساير امراض سخت و صعب العلاج است. مثلا به همين منظور اعضای خانواده بايد از خود بپرسند كه آيا رفتار آنها با فرد معتاد، شباهتی به رفتار با یک بیمار سرطانی دارد یا خیر.

٣) در مورد فرد مبتلا به اعتیاد قضاوت نکنید، حتی اگر رفتارهای او آثار منفی زیادی بر شما و یا اعضای خانواده تان گذاشته باشد. بيشتر اوقات حتی خود معتادان نیز  نمی دانند که چرا با وجود اين همه خرابی و آشفتگی باز هم به مصرفشان ادامه می دهند

٤) از آنها حمايت ناسالم نكنيد. ممکن است فکر کنيد که سرپوش گذاشتن و حل كردن مداوم مشكلات فرد معتاد نشانه دوست داشتن آنها است، اما در نهایت آنچه شما انجام می دهید آسان تر كردن شرايط برای در انکار ماندن آنها و ادامه دادن  اعتیادشان است.

٥) به عهده نگرفتن مسئولیت های زندگی یک معتاد، بهترين روشی است كه می تواند به او كمك كند. به عنوان مثال اگر آنها به دلیل خرید مواد مخدر مرتکب یک جرم شده و بازداشت شده اند، شما به هیچ عنوان نباید با پرداخت وثیقه و یا جریمه باعث آزاد شدن آنها از این مخمصه شوید.

٦) موارد قابل قبول و غیر قابل قبول خود در خانه را برای معتاد مشخص کرده و حد و مرزهای خود را به او گوشزد نمایید. تعيين حد و مرزها ربطی به تنبيه و یا شرمنده كردن فرد معتاد ندارد؛ بلکه در كل برای سلامت بیشتر و بهتر اعضای خانواده است. به عنوان مثال اگر شما عدم استفاده از مواد مخدر در خانه را به عنوان یک حد و مرز تعيين كرده ايد، حتی برای یک بار نیز به آنها اجازه عبور از این خط قرمز ها را ندهید. نشان دادن تناقض در رفتار و عدم پایبندی به قوانینی که خودتان تعیین کرده اید، باعث سردرگمی بیشتر اعضای خانواده خواهد شد.

٧) به هيچ عنوان پول دستی به آنها ندهيد زيرا به احتمال زياد از آن برای خريد و مصرف مواد مخدر استفاده می كنند. به جای اينكار و برای حمايت مالی از آنها می توانيد چيزهايی كه نيازمند آن هستند را شخصاً خريداری كرده و در اختيار آنها قرار دهيد. تا آنجا كه می توانيد محیطی ایجاد کنید که کمترین میزان وسوسه را در پی داشته باشد. در صورتی که در خانه و فضای زندگی افراد معتاد مواد مخدر در دسترس باشد، باعث بروز استرس و وسوسه، و روی آوردن آنها به مصرف مواد مخدر خواهد شد.

٨) چه از نظر عاطفی و چه از نظر مالی شما به بهترین شكل ممكن برای پاك شدن و بهبودی از آنها حمایت خواهيد كرد. در عين حال آنها بايد بدانند كه شما تحت هيچ شرایطی كاری انجام نمی دهند كه باعث ادامه یافتن اعتیاد آنان شود. به عنوان مثال بگذاريد آنهاد بدانند كه شما مخارج مربوط به سم زدائی آنها را متقبل می شويد و يا در مسیر بهبودی از آنها حمایت می کنید. با اين روش شما می توانيد علاوه بر تشويق کردن عضو معتاد خانواده برای آغاز کردن مسیر بهبودی، احساس گناه و عذاب وجدان خود را نیز کاهش دهید.

٩) در هر کاری که موجب تشویق شدن فرد معتاد به ترک اعتیاد می شود، از او حمایت کنید. مثلا می توانید برای کمک کردن به کاهش استرس و اضطراب آنها، در اولین جلسه انجمن های گمنام آنان را همراهی کنید و یا از یک معتاد در حال بهبودی خواهش کنید تا نزد او آمده و پیام بهبودی از اعتیاد را به گوش وی برساند.

١٠) اگر آنها وارد مرحله بهبودی شده اند، صبر پيشه كرده و آن ها را برای دستیابی به سبک زندگی جدیدشان یاری نمایید. انتظار نداشته باشيد كه همه اعمال و رفتارهايشان را فوراً تغيير داده و به فردی كامل و ايده آل تبدیل شوند. نسبت به روند بهبودی آنها  صبور بوده و برای تصمیم آن ها احترام قائل شويد. به خاطر داشته باشيد كه روند بهبودی يك حركت تدریجی و آهسته بوده كه با سعی و خطای فراوان همراه است. پس به آنها اجازه اشتباه کردن و تصحيح اشتباهاتشان را بدهيد.